18. yüzyılın sonlarında ve 19. yüzyılın başlarında Avrupa’da endüstride buhar ve maki*neleşmeyle gerçekleşen büyük atılım. Bir başka tanımlamayla, endüstrileşmeyle başlayan ve buna bağlı olarak sınıf ve toplumsal değerler sıralama*sında yeni düzenlemelere girişen top*lumların, geleneksel tarımsal yapıyı bir daha geriye dönmemek üzere terk etmeleri olgusu.

Çağdaş tarihçiler, en*düstri devrimindeki gelişme evreleri*nin her ülkede aynı olmadığını dikkate alarak endüstri devrimi yerine “hızlı kalkınma” deyimini kullanmayı yeğ*lerler. Bunun nedeni de günümüzün dev endüstri ülkeleri olan Büyük Bri*tanya ve ABD’de endüstri devrimi hız*lı bir biçimde gerçekleştiği halde, Fran*sa’da ise kesintili bir süreçten geçildik*ten sonra gerçekleşmesi gibi bir örnek*le gösterilir.

Endüstri devriminin en belirgin özellileri, küçük endüstri es*nafının tümüyle ortadan kalkması, iş*çilerin büyük fabrika ve atölyelerde toplanması, motor ve makine kullanı*mının yaygınlaşması, köyden kente göçün hızlanması, pazarların genişle*meye başlamasıyla birlikte tüketim toplumunun ortaya çıkmaya başlamasıdır. Bu devriminin önemli bir özelliği de, işçi sınıfının yaşam koşullarının ağırlaşmasıdır. Böyle bir değişikliğin temel nedeni, yeni bir uygarlığın doğ*masını elverişli koşulların bulunması*dır.

Girişim özgürlüğü, o zamana ka*dar çeşitli kurullar tarafından etkisiz bırakılan burjuvazinin eyleme geçmesi ve teknolojinin ilerlemesidir. Mali et*menlerin, özellikle sermaye birikiminin önemli rolü olmadığı, bununla bir*likte endüstri devriminin sermaye yatırımlarından iyi verim alınmasıyla yay*gınlaştığı söylenebilir.

Endüstrinin ge*lişmesinde, işçi sınıfını koruyucu ya*sal engellerin bulunmaması ve ücret*lerdeki düşüklük de rol oynadı. Çünkü makineleşmeye geçen bir kuruluş, ücretleri çok düşük olan el emeği üre*tim alanından da iyi ücretle işçi sağla*yabiliyordu. Tarım alanlarını bırakıp kentlere göç eden köylüler de endüstri alanları için gerekli olan işçiler için kaynak oluşturuyordu.