buse

1921 Anayasasının Özellikleri Maddeler Halinde

– Osmanlı İmparatorluğunun yerine yeni bir devletin kuruluşunu adli ve politik istikametten belgelemiştir.
– Milli egemenliği asal kılan ve egemenliğin Osmanlı Devleti’nde Türk ulusuna geçtiğini belgelemiştir.
– TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ’nin kuruluşunu legal hale getirmiştir.
– Demokratik ve ihtilalci karaktere sahiptir.
– Olağandışı şartlarda hazırlandığı için kısa ve özet halinde hazırlanmıştır.
– İlk kez meclis hükümeti sistemi benimsenmiştir.
– Devletin resmi dini belirtilmemiştir.
– Amasya Genelgesi’nden itibaren gelişen ruha resmi bir kimlik kazandırmış ve önderlik etmiştir.
– İlk ve tek yumuşak (kolay değiştirilebilir) anayasadır.
– Türk tarihinin en kısa müddetli anayasasıdır.
– Ulusal egemenlik ilkesinin kabul edildiği ilk anayasadır.
– Yasama ve yürütme yetkisi mecliste toplandığı için Meclis hükümeti söz konusudur.
– Milletvekili seçimlerini 2 senede bir yapılmasını öngörmüştür. Hangi şehrin başşehir olacağı karar verilmemiştir.
– Devrimci özellik taşır. Yurttaş haklarına yer vermez.
– Din ve şeriat işlerini yürütmek TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ’nin görevidir (ilk anayasa laik değildir).
Not: 1921 Anayasası 1924 tarihinde yürürlükten kalkmıştır. 1921 Anayasası’nda yapılan en ehemmiyetli değişiklikler, cumhuriyetin duyurusuyla olmuştur. Cumhuriyetin duyurusu ile “Meclis Hükümeti Sistemi” ayrılınarak bugünkü “Bakanlar kurulu Sistemi”ne geçilmiştir.