İnsanlığın, elli yıldan daha az bir süre içinde dünyanın büyük bir kısmını tanımasını sağlayan anlamlı ha*reket, ne bir günün ne de bir tek se*bebin sonucudur. Bu olguyu gerçek*leştiren etken insan bilgisinin ulaştığı aşama ile Avrupa’yı etkileyen siya*si ve iktisadî koşulların bir araya gel*mesidir. Bu arada keşif yollarını açan bazı önemli rastlantıları da unutma*malı.

Ortaçağ insanı, kapalı bir düzen*de ve inançlarıyla yetinerek yaşıyor*ken, XV. yüzyıl insanı, kararlı ve dı*şa dönük bir dünya görüşüne girdi. Bu yeni fikrî aşama, büyük girişim*lere elverişli bir ortam sağladı. XV. yüzyıl inşam, Fenikelilerin ulaşama*dığı yerlere gidebilmeyi cesaretine, gü*venine ve serüven eğitimine borçlu olduğu kadar, eskilerin bilmediği iki mükemmel âlete de borçludur. Pusula ve usturlap.

Görülüyor ki, keşiflerin gelişimi için gerekli maddi ve manevi koşul*lar, XV. yüzyılda gerçekleşmiştir. Bunlara iktisadî ve siyasi etkenler de güçlü bir şekilde katıldı. Yüzyıl savaş*larından kurtulan Batı Avrupa dev*letleri, iktisadî refah dönemine girdi*ler. Bu devletler, XV. yüzyıl boyun*ca kapitalizmin gelişmesi ölçüsünde yeni pazarlar aramaya koyuldular.

Böylece büyük keşifler yolunda ilk sırayı alan devletlerarasında yarış başladı, öte yandan, Avrupa’da ka*pitalizmin büyük merkezleri, yeni ya*yılma bölgelerinden önemli yararlar elde etmenin bilincine varmıştı. Tica*ret kesimi, artan ihtiyaca cevap vere*bilmek için daha büyük üreticilere başvurmak zorunda kaldı;

Bilinen yollar dışına, önce Portekizliler çıktı. Afrika’nın sistemli keş*fi başladı. Bu deneyler döneminden sonra, denizcilik alanında yeni atılım*lar başladı.

Diego Cam ve Da Costa Kongo deltasına vardı, Bartolomeo Dias Gü*ney Afrika’ya ulaştı (1487).Vasco de Gama “Ümit Burnu”nu geçip Afri*ka kıyılarını dolaştı. Hint Okyanusu’- nu aştı. Kalküta’ya vardı(l498). Pedro Alvares Cabral 1500 yılında Atlan*tik’i geçti. Hindistan’da ilk Portekiz temsilliğini kurdu (1503), Sonra Çin’e ulaşıldı.

Portekizliler, Ümit Burnu’ndan geçen Hindistan deniz yolunu açar*ken, İspanyollar, Hindistan’a batıdan ulaşmaya çalışarak Amerika kıtasını keşfettiler. İspanya emrindeki Kristof Kolomb, 1492’de Saint-Dominique’e ve Küba’ya vardı. Kolomb, Amerika kı*tasını tanımak için daha ileri gitme*di; Hindistan’a ulaştığına kesinlikle inanıyordu.

Kolomb’un keşfi, dünyanın yeni*den bölüşülmesine yol açtı; Alexan*der VI. Portekiz ile İspanya arasında bir sınırla dünyayı pay etti.

Kristof Kolomb 1493 -1502 yılla*rında seferlerle Karayipler’i Ameri*ka kıyılarını gezdi. 1507 yılında kozmografyada keşfedilmiş yeni toprak*lan belirlemede ilk kez “Amerika” adı kullanıldı; 1513’te Nunez de Bal boa, Büyük Okyanusa ulaştı. Fernan*do Cortes, Yucatan’a çıktı ve düzen*li bir şekilde Meksika’nın fethine gi*rişti.

1522’de Andagoya, Peru’yu keş*fetti ve Francisco Pizo ülkenin fet*him hazırladı. lspanyonlar Şili’yi Ko*lombiya, Venezuela ve Filipihler’i fet*hettiler.

Macellan, Kristof Kolomb ve Jasco de Gama’nın eserini tamamlamak için ilk dünya turunu yaptı. Macellan, her şeyden önce ticari amaç güden bir tasan yapmıştı. 1519’da yola çıktı. Amerika kıyılannı takip ederek 1520’de adını verdiği Macellan burnu’nu geçti. XVI. yüzyıl ortasında birkaç gözü pek denizci ve İspanyol fetihçisi Katolik krallarının ellerinde dünyanın ilk sömürge imparatorluğu*nu kurdular.