Güney Amerika’daki Amazon Irmağı dünyanın en büyük akarsularından biridir. Su hacmi ve akaçlama havzası (sularını topladığı alan) bütün öbür ırmaklar*dan daha büyüktür. Amazon’u besleyen ır*maklar Büyük Okyanus kıyısında, Peru’daki And Dağları’nın buzlu doruklarından başlar, doğuya doğru akarken 600 metre derinliğinde bir kanyonu geçer ve birbirleriyle birleşip büyüyerek Brezilya’ya ulaşır. Sonunda bütün kollar ekvatorda Atlas Okyanusu’na dökülen Amazon’a katılır. Toplam uzunluğu 6.437 km olan Amazon, Güney Amerika’nın üçte biri*nin suyunu akaçlar.

Okyanustan Amazon’un ağzına doğru iler*leyen bir gemideki yolcular daha kıyıdan 320 km açıktayken ırmağın akışıyla karşılaşırlar; çünkü Amazon, sularını güçlü bir akıntıyla Atlas Okyanusu’nun derinliklerine doğru gönderir. Uçaktan bakıldığı zaman bu sular denizin içinde çamurlu, uzun bir leke gibi görülür. Amazon’un halici ya da ağzı 270 km genişliğindedir.

Amazon Irmağı’nın ağzından kıtanın içleri*ne doğru gemiyle 3.000 km boyunca gidilebi*lir. Peru’nun Iquitos kentine ulaşıldıktan son*ra yolculuğa küçük teknelerle devam edilir. Sonunda ırmak And Dağları’nın en doğu bölümünün içinden geçer.

Akıntıya karşı birkaç saat giden bir gemi, iki kıyının birbirine çok yaklaştığı Bin Adalar bölgesine ulaşır. Buradaki sık ormanlarda, en yükseğinin boyu 60 metreye ulaşan palmiye*ler, büyük yapraklı manolyalar, incir, kauçuk ve brezilya cevizi ağaçları vardır. Bu yöredeki çok güzel orkideler sarmaşıklarla yarı yarıya boğulmuştur; begonyalar ve eğreltiotları da kendilerine yer bulmak için kaktüsler ve büyük yapraklı bitkilerle boğuşur.

Irmak ekvatora yakın aktığı için her zaman sıcak ve nemli olan ortamda bitkiler ve ağaçlar bütün yıl boyu büyür. Orman son derece karmaşık ve sıktır, içinde rahatça dolaşılamaz. Irmağın çevresinde de hava ge*nellikle sislidir.

Amazon havzasının bir zamanlar çok daha sık olan ormanları, günümüzde petrol çıkar*ma, madencilik ve çiftçilik amacıyla hızla yok olmaktadır. Orada yaşayan Yerlilerin de topraklan ellerinden alınmaktadır .

Belirli mevsimlerde Amazon’un sulan yükse*lir. Bu nedenle içinden geçtiği bütün alçak alanları sular basar. Irmağın taşmasıyla sökü*lüp sürüklenen bitkiler birkaç ay sonra yeni*den gelişir.

Amazon denize döküldüğü noktada sani*yede 180.000 m3 su boşaltır. Taşıdığı yapışkan çamurun 180 metre genişliğinde ve yüksekli*ğinde bir tepe oluşturabileceği söylenir. Kimi zaman bir gemideki yolcular, arkalarından ırmağın yukarı bölümüne doğru 300 kilomet*reye kadar uzanan bir gelgit dalgası görebilir*ler. Irmak belki de adını Yerlilerin amassona (tekne parçalayan) dedikleri bu dalgalardan almıştır. Ama 1541’de Amazon’u ilk keşfeden ve Eski Yunan efsanelerindeki Amazonları anımsatan kadın savaşçıların saldırısına uğra*dığı söylenen Francisco de Orellana tarafın*dan adlandırılmış da olabilir.