AKARSULAR NASIL OLUŞUR

Yağmur olarak yeryüzüne düşen su üç yoldan dağılır. Bir bölümü güneşin ve rüzgârın etkisiyle buharlaşarak atmosfere geri döner. Bir bölümü birleşerek dereleri ya da çayları oluşturur. Geri kalanı da toprağın altına sızar. Sızan suların büyük bölümü sonradan kaynaklar halinde yeniden toprağın üstüne çıkarak akarsulara karışır. Hiç yağmur yağmayan mevsimlerde bile akarsuların ak*masını sağlayan işte bu kaynak sularıdır. Eriyen kar ve buzullar da akarsuların beslenmesinde önemli rol oynar.

Böylece oluşan dereler birleşerek ırmak denen daha büyük akarsuları oluşturur. Bir akarsuya çığın (yolu) boyunca katılan bu dere ya da çaylara da o akarsuyun kolları denir. Bir akarsu ve kollarının beslendiği, daha doğrusu sularını topladığı alan o akarsuyun akaçlama havzası ya da kısaca havzasıdır. Aynı uzunluktaki iki ırmaktan birinin havzası çok geniş, öbürününkü daha dar olabilir. Örneğin Nil ve Amazon ırmakları hemen hemen aynı uzunluktadır, ama Amazon’un havzası Nil’inkinden iki kat büyüktür.