buse

Tik, kişilerde istem dışı ve aniden kendini gösteren ve belirli özelliklerle tanımlanabilen, herhangi bir amaca hizmet etmeyen kas kasılmalarıdır. Bu hareketler genellikle refleks şeklinde ve farkında olmadan yapılır.



Tik nerelerde daha fazla görülür?

• Göz kapaklarında fazla açılıp kapanma şeklinde
• Alt göz kapağında aşağıya doğru sıkça yapılan hareketi
• Yüz kaslarındaki devamlı hareket
• Boyun adalelerindeki hareketlenme
• Sinirsel kökten gelen öksürme tarzında tikler
• Gerekmediği halde sıkça burun çekme ya da üst dudağın tikleri
• Yutar gibi hareket yapma
• Omuz silkme
• Boğazı temizler gibi hıçkırma, boğazı temizliğe zorlayan tikler
• Dizleri ve ayakları sallama
• Parmak çıtlatma
• Sıça gözlerini alışılmışın dışında ayırma
• Kolları ve ayakları sallama
• Kaşları sık kaldırma, kulakları oynatma

Tik nedenleri
Tikler kişinin duygusal durumuyla yakın ilişki halindedir. Bunların ortaya çıkması genellikle aşırı heyecan, irkilme, korku gibi duyguların devamında olur. Tik gelişimine uygun olan kişiler genellikle kaygılı, tedirgin ve gergin yapıdadır. Bu kişilerin aileleri ise kuralcı ve titiz yapıdadır. Çocukları sıkı bir denetim altında tutarlar. Bu şekilde yetişen kişiler olaylara tepki olarak tik geliştirirler. Kişilerde üzücü bir olay, bir kaza, ameliyat geçirme gibi olaylarda tik geliştirebilir. Tiklerin oluşma nedenleri arasında taklit etme içgüdüsü de vardır. Çocuklar küçük yaşlarda anne babasını ya da öğretmenlerinin hareketlerini taklit etme alışkanlığı zamanla tik haline dönüşebilir. Tik tamamlanmamış olan bir fiilin temsilcisi olabilir. Kişiler tamamlanmayan fiili istenmeyen davranış olduğundan açıklayamaz. Bunu bilinçaltı dürtüleri sayesinde dışlar. Yani saldırgan bu hareketi yapmamak için, sürekli olarak el ve kol hareketi yaparak tik geliştirir.
Tikleri düzeltmek için alınacak önlemler
Küçük çaplı tikler genellikle geçici olur. Bunlar için özel bir bakım gerekmez. Ciddi sayılan tiklerin devamlılığı bulunmaktadır. Bunların ailede ve çevrede olan sebepleri belirlenerek, ortadan kaldırılması için tedbirler alınmalıdır.

• Tikleri olan kişilerin dikkatini çekmekten, tenkit etmekten sakınılması gerekir.
• Bu kişilerin yetenekleri belirlenmeden başarılı olmaları için zorlanmaması gerekir.
• Bu kişilere hakaret etme, azarlama gibi davranışlarda bulunulmamalıdır. Bunlar kişilerde duygusal bozukluklara neden olabilir.
• Ailelerin bu kişilerden utanması ve çocuğu utandırması olumsuz etki yapacaktır.
• Ailenin kişileri kendisine uydurmaya çalışması yanlış bir uygulamadır.
• Endişeyi ve gerilimi azaltmaya çalışmak için bazı ilaçlar faydalı olabilir. Kişileri sakinleştirerek hareketleri kolaylaştırıcı etki yapabilir. Bunlar doktorun önerisiyle kullanılmalıdır. Hem aile, hem de hasta için terapi uygulanmalıdır.