buse

Mustafa Kemal, daha İstanbul’dayken Anadolu’da Milli Müca- dele’yi örgüdemeye karar vermiş, ülkenin kurtuluşunun ancak Anadolu’dan gerçekleşebileceğine inanmıştı. Bu arada İzmir ve yöresi Yunanlılarca işgal edilmiş, işgale karşı gösteriler düzenlenmeye başlanmıştı. Mustafa Kemal 28 mayısta Havza’dan yayımladığı genelgede, işgallere karşı direnişin örgütlenmesi için ülkenin askeri ve mülki yöneticilerine çağrıda bulunuyordu. Büyük mitingler ve ulusal gösteriler düzenlenmesini, bu tür eylemlerin bütün kasabalara, köylere yaygınlaştırılmasını, büyük devlederin temsilcilerine ve Babıaii’ye protesto telgraflarının çekilmesini istiyordu. İşgal kuvvetlerine karşı silahla direnilmesinin gerekli olduğunu vurguluyordu. Bu genelgenin ardından İstanbul Hükümeti, İtilaf Devletlerinin baskısıyla Mustafa Kemal’i 8 haziranda İstanbul’a geri çağırdı. Mustafa Kemal bu çağrıya uymadı ve Amasya’ya geçti. Burada Ali Fuat Paşa, Rauf Bey ve Refet Bey’le görüştükten ve telgraf aracılığıyla Erzurum’daki 15. Kolordu Ko-mutanı Kazım Karabekir ve Konya’daki Mersinli Cemal paşalarla bağlantı kurduktan sonra Amasya Tamimi (21 haziran) olarak bilinen genelgeyi yayımladı. Genelgede, ülkenin bütünlüğünün ve ulusun bağımsızlığının tehlikede olduğu, merkezi hükümetin sorumluluklarını yerine getiremediği, bundan dolayı ulusal bir kurulun oluşturulması gerektiği ve Sivas’ta ulusal bir kongrenin acele toplanacağı belirtiliyordu. Bu genelgeyle İstanbul Hüküme- ti’ne açıkça tavır alan Mustafa Kemal 23.haziranda geri çağrıldı, ama dinlemedi. Vilayatı Şarkiye Müdafaai Hukuku Milliye Cemi- yeti’nin düzenlediği kongreye katılmak üzere Erzurum’a gitti (3 temmuz 1919). 8 temmuzda İstanbul Hükümeti’nce görevinden alındığı bildirilince askerlikten istifa etti.