buse

Rönesans:

• XV. ve XVI. yüzyıllarda önce İtalya’da başlayan, Avrupa ülkelerinde görülen edebiyat, güzel sanatlar (resim, mimarlık, heykeltraşlık) ve bilim alanında meydana gelen değişikliklerin tümüne verilen isimdir. Rönesans Hareketlerinin Temel Karakteri
• Orta Çağ’dan farklı düşünce anlayışı ortaya çıkmıştır.
• Millî diller döneme egemen olmuştur.

Rönesans’ın Nedenleri

1. Orta Çağ’dan beri gelişen güzel sanatların XV. ve XVI. yüzyıllarda olgunlaşması ve İslam dünyasından bazı eserlerin tercüme edilmesi (ibni Sina, Farabi vb.)
2. İstanbul’un fethiyle Bizans’tan İtalya’ya giden bilim adamlarının antik eserleri ve Grekçeyi Avrupa’ya tanıtmaları
3. Matbaanın icadı ile kültürel hareketlerin hızlanması
4. Coğrafi Keşifler sonucu Avrupa’da zengin, sanat ve edebiyattan anlayan bir sınıfın oluşması
5. Avrupa’da sanatçı ve edebiyatcıları koruyan ve kendilerine “Mesen” denen bir grubun ortaya çıkması

Rönesans’ın İtalya’da Başlama Nedenleri

İtalya’nın eski Yunan uygarlığının (antik kültürün) merkezi olması ve coğrafi konumu nedeniyle doğu-batı ticaret yolları üzerinde olması Rönesans’ın burada ortaya çıkmasına neden olmuştur.

• Siyasi Durum: Orta Çağ’da İtalya’da siyasi birlik yoktu. Çeşitli devletler vardı. Bu devletlerde yaşatan insanlar her türlü özgürlüğe sahipti.
• Dinin Etkisi: Roma Hristiyanlığın merkezi idi. Bu coğrafyada Papanın önemli etkisi vardı. Roma’yı ziyaret eden Hristiyanlar kiliseye bağışta bulunuyordu. Dolayısıyla bu birikim Rönesans Hareketleri’ni teşvik ediyordu.
• Ekonomik Durum: ilk ve Orta Çağ’da, Akdeniz ticaretin merkezi durumundaydı. Doğudan gelen mallar, İtalyan tüccarlar yoluyla gemilerle batıya taşınıyordu.

Bu durum Venedik, Cenova, Napoli, Piza liman şehirlerinin zenginleşmesini sağladı. Refaha kavuşan bu şehir halkı güzel sanatlara karşı sempati duymuştur.

Rönesans’ın Sonuçları:

Güzel Sanatlar Alanında

• Resim, heykel ve mimari alanda birçok eser bırakıldı.
• Plastik sanatlarda kullanılan usta bir teknik meydana getirildi.
• Eski Çağ, yeni bir anlayışla ele alındı. Orijinal eserler meydana getirildi.
• Sanatta gelenek bir yana bırakıldı. “Gotik” sanat küçümsendi. Rönesans mimarisi doğdu.

Sosyal Alanda

• Rönesans hareketleriyle Avrupa’da güzel sanatlardan zevk alan yüksek bir zümre oluştu.

Kültürel Alanda

• Rönesans, dünyaya farklı bir bakış açısı kazandırdı.
• Skolastik düşünce yıkıldı, yerine bilimde Rönesans hâkim oldu.
• Kopernik’in ortaya attığı “Güneş Sistemi” teorisi, “Dünya Güneş’in etrafında dönüyor.” tezi büyük tepki aldı. Bu düşünceleri Kepler, Galile, Newton tamamladılar.

UYARI:
Rönesans sonucunda Incil ve Hıristiyanlığın çeşitli görüşleri yeniden masaya yatırılmış ve yorumlanmıştır. Bu durum Avrupa’da Reform Hareketleri’ni ve Kilise’ye bir tepki olan din savaşlarını doğuracaktır.

ÖRNEK:
XV. ve XVI. yüzyıllarda Avrupa’da skolastik düşünüce bırakılmış, klasik kültür yeniden canlanmış, Papalığa karşı çıkılarak dinde yeni bir düzenlemeye gidilmiştir.
Bu gelişmelere dayanarak XV. ve XVI. yüzyıl Avrupası ile ilgili aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşabilir?
A) Düşünce özgürlüğü engellenmiştir.
B) Halk, yönetime ortak olmuştur.
C) Uluslararası kültür birliği sağlanmıştır.
D) Dinin toplum üzerindeki etkisi değişmiştir.
E) Hıristiyanlığın parçalanması önlenmiştir.
1996 ÖSS
ÇÖZÜM:
Avrupa’da skolastik düşüncenin bırakılması, klasik kültürün
canlanması ve Papalığa karşı çıkılması dinin toplumsal
etkisinin değiştiğini gösterir.
Yanıt D
Dinî Alanda

• Rönesans, dinî düşünce ve inançlar üzerine etki ederek, Reform’un doğmasına neden olmuştur.