Gazeteci (Fethiye 1880 – Cenevre 1945).

Abalızade Hacı Halil Efendi’nin oğlu olan Yunus Nadi ilköğrenimini Fethiye’*de yaptı, Rodos adasında Süleymaniye Medresesi’nde, İstanbul’da Galatasaray Sultanîsi’nde okudu, sonra Hukuk Mektebi’ne devam etti. 1900’de Baba Tahir’in çıkardığı Malûmat gazetesinde çalışmağa başladı.

1901’de İstibdat’a karşı dernek kurma suçundan üç yıla mahkûm oldu, Midilli kalesine hapsedildi. İkinci Meşrutiyet’in ilânından sonra İstanbul’a dön*dü; İkdam ve Tasvir-i Efkâr gazetele*rinde yurt sorunlarını işleyen makaleleriyle dikkati çekti. 1910’da, İttihat ve Te*rakki Cemiyeti’nin Selanik’te çıkardığı Rumeli gazetesinin başyazılarını artık Yunus Nadi yazıyordu. 1911’de Meclisi Mebusan’a Aydın milletvekili olarak ka*tıldı. Bu arada Tasvir-i Efkâr’ın yazı iş*lerini yönetiyor, başyazılarını yazıyordu.

1918’de İstanbul’da Yeni Gün gazetesini kurdu. Fakat, İngilizler’e karşı kaleme aldığı makaleler yüzünden gazetesi basıl*dı ve tutuklanacağını anlayınca gazetesi*nin 375. sayısını çıkardıktan sonra 17 Mart 1920’de Ankara’ya kaçtı. Yeni Gün’ü orada çıkarmaya devam etti. 1920’de Muğ*la milletvekili olarak T.B.M.M.’ne girdi, Teşkilâtı Esasiye Encümeni’nin reisliğine getirildi. Cumhuriyet’in kurulduğunu bil*diren kanun maddesini Meclis’te okuyan da yine Yunus Nadi’dir.

7 Mayıs 1924’te İstanbul’da Cumhuriyet gazetesini kur*du ve ölümüne kadar gazetesinin başya*zarlığını yaptı. T.B.M.M.’nin altıncı seçim dönemine kadar Muğla milletvekili olan Yunus Nadi, 28 Haziran 1945’te tedavi için gittiği Cenevre’de öldü, İstanbul’da Edirnekapı Şehitliği’ne gömüldü.

Yunus Nadi her şeyden önce bir gazeteciydi ve gazetecinin halkı uyarma, aydınlatma görevini, bütün sonuçlarına katlanarak benimsemeyi bilmişti. Atatürk ilkelerine ve Cumhuriyet’e içten bağlılığı en umutsuz günlerde inancından dönme meyi gazeteciliğinin temel amacı saymış gerek iş hayatında, gerek politik hayatında bir gün olsun gazeteciliğini, gazete yazarlığını unutmamıştı.

Türk kamuoyunun yurt sorunlarıyla ilgilenmesinde ve özellikle siyasi düşüncenin oluşmasında, bir politika dilinin kurulmasında ve yerleşmesinde emeği geçenler arasında akla ilk gelecek kişilerden biri Yunus Nadi’dir.

Yunus Nadi Abalıoğlu’nun başlıca eserleri

1908 İhtilâl Ve İnkılab-İ Osmanı

1930 40 Saat «Grafzeplin» İle Havada

1955 Ankara’nın İlk Günleri

1955 Birinci Büyük Millet Meclisi

1955 Çerkez Ethem Kuvvetlerinin İha*neti

1955 Ali Galip Hâdisesi

1955 Mustafa Kemal Paşa Samsun’da