NOT: Osmanlı Devleti ilk kez 1 718 Pasarofça Antlaşması ile Avrupa’nın üstünlüğünü kabul etmiş, Batı’yı kendisine model olarak almaya karar vermiştir.

UYARI : Osmanlı’nın Gerileme Dönemi politikası kaybettiği yerleri geri almak üzerine kurulmuştur.

NOT: Osmanlı, Rus ordusunu Prut bataklığında tam am en yok edebilme fırsatını yakalamıştı. Fakat yeniçerilerin savaşmak istememesi Osmanlı için tarihi bir fırsatı kaçırmak demekti.

1. Azak Kalesi, Osmanlı Devleti’ne geri verilecekti.
2. Ruslar İstanbul’da devamlı elçi bulunduramayacaktı.
3. Ruslar Lehistan’ın iç işlerine karışmayacaktı.
UYARI: Osmanlı bu antlaşmayla 1 700 İstanbul Antlaşması ile Rusya karşısında kaybettiklerini geri almıştır. Bu başarı, kaybedilen diğer yerlerin de geri alınabileceği umudunu doğurdu.
UYARI: Prut zaferi Osmanlı’nın hâlâ Avrupa’nın en güçlü ordularına sahip olduğunu, Avrupa’da her devleti yenebilecek konumda olduğunu göstermektedir.

lara karşı savaş açtı. Ali Paşa’nın idaresindeki Osmanlı ordusu Petervaradin denilen yerde yenilgiye uğradı (1716). Avusturya Belgrat’ı aldı. Savaş sonucunda iki devlet arasında Osmanlı için ağır bir antlaşma olan Pasarofça Antlaşması imzalandı (1718).

1. Mora, Osmanlılarda kaldı.
2. Belgrad, Eflâkin batısı, Bosna ve Kuzey Sırbistan Avusturya’ya bırakıldı.
3. Arnavutluk ve Hersek kıyılarındaki bazı kaleler Venediklilere bırakıldı.
UYARI: Bu antlaşm adan sonra O sm anlı’da Lale Devri başlamıştır. Lale Devri, Osmanlılar için uzun bir barış dönem i demekti.

1. Avusturya, Pasarofça Antlaşması ile aldığı yerleri Osmanlı Devleti’ne geri verdi. Belgrat tekrar Osmanlı Devleti’ne geçmiş oldu.
2. Avusturya’nın savaştan çekilmesi üzerine Rusya da Fransızların arabuluculuğu ile barış istemek zorunda kaldı. Ruslarla da Belgrat Antlaşması imzalandı (1739).
Rusya ile yapılan Belgrat Antlaşması(1739)’na göre:
1. Azak Kalesi yıkılıp Ruslara bırakılacaktı.
2. Rusya Karadeniz ve Azak Denizi’nde savaş ve ticaret gemisi bulunduramayacak, tersane kuramayacaktı.
3. Ruslar Kırım’dan çekilecekti.
UYARI: Bu antlaşm a ile Rusya Karadeniz’den uzaklaştırılmış ve Karadeniz bir Türk gölü olma özelliğini korumuştur.
NOT: Belgrat Antlaşması’nda arabuluculuk yapan Fransa’ya kapitülasyonlar sürekli olarak verildi. Bu dönemde Osmanlı padişahı, I. Mahmut’tur (1740).

1. Kırım’a bağımsızlık verilecek; ancak Kırım dinî bakımdan Osmanlı halifesine bağlı kalacaktır.
2. Azak Kalesi ve çevresi Ruslara bırakılacaktır.
3. Ruslar, Karadeniz’de donanma bulundurabilecek, ticaret gemileri boğazlardan serbestçe geçebilecekti.
4. Eflak, Boğdan ve Basarabya OsmanlIlara geri verilecekti.
5. Rusya, Osmanlı topraklarında yaşayan Ortodoksların koruyucusu olacaktı.
6. Rusya, kapitülasyonlardan faydalanabilecekti.
7. Osmanlı Devleti, Rusya’ya savaş tazminatı ödeyecekti.

1. Ortodoksları himaye hakkını elde eden Rusya, Ortodoksları koruma bahanesiyle Osmanlı Devleti’nin iç işlerine karışma imkânı bulmuştur.
2. ilk defa halkının tamamı Türk ve Müslüman olan bir ülke (Kırım) Osmanlı topraklarından ayrılmıştır.
3. Boğazlar Rus tehdidine açık bir hâle gelmiştir.
4. Rusya’nın Karadeniz’de donanma bulundurmasıyla Karadeniz bir Türk gölü olma özelliğini kaybetmiştir.
5. Osmanlı Devleti, ilk kez bir başka devlete savaş tazminatı ödemek zorunda kalmıştır.
ÖRNEK: XVIII. yüzyılda Rusya’nın,
– Kırım’ı tehdit eder duruma gelmesi
– Kapitülasyonlardan yararlanabilmesi
– Osmanlı egemenliğindeki Balkanlarda konsolosluklar açabilmesi durumlarının ortaya çıkması aşağıdaki antlaşmalardan hangisinin bir sonucudur?
A) Prut B) Edirne C) İstanbul D) Ziştovi E) Küçük Kaynarca
2008 ÖSS
ÇÖZÜM: XVIII. yüzyılda Rusya’nın Kırım’ı tehdit eder duruma gelmesi, kapitülasyonlardan yararlanabilmsi ve Osmanlı egemenliğindeki Balkanlar’da konsolosluklar açılabilmesi
Küçük Kaynarca Antlaşması ile mümkün olmuştur.
Yanıt E
Aynalıkavak Tenkihnamesi (Düzenlemesi) (1779) Sebepleri
1. Küçük Kaynarca Antlaşması’na rağmen Rusların. Kırım’ın iç işlerine müdahale etmeleri
2. Rusya’nın Kırım Hanlığı’na Rus yanlısı Şahin Giray’ı seçtirmesi
3. Rusya’nın Kırım’daki iç karışıklıkları bahane ederek Kırım’a asker göndermesi

I. Rusya
II. İtalya
III. Fransa
Yukarıdakilerden hangileri, XVIII. yüzyılda kendi çıkarlar doğrultusunda Osmanlı Devleti’ne baskı yapan devletler arasındadır?
S A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III | D) I ve III E) II ve III
2009 ÖSS
Osmanlı Devleti 1700’lü yıllar boyunca Rusya ile Fransa ile savaşmış, hatta bu ülkeler Osmanlı üzerinde baskı bile kurmuştur. İtalya ile mücadeleler ise daha çok XX. yüzyılda yaşanmıştır.
Yanıt D
UYARI: Yaş Antlaşması ile Kırım’ın Rusya’ya Osmanlı Devleti tarafından kabul edildi. ait olduğu
NOT: Yaş Antlaşması ile Osmanlı Devleti Dağılma Dönemine girecektir.

NOT: Fransız ordularının Akka’da yenilgiye uğratılmasında III. Selim’in kurduğu Nizamıcedid ordusunun büyük rolü vardır.
ÖRNEK: 1798 yılında Rusya ve İngiltere aşağıdakilerden hangisine tepki göstererek Osmanlı Devletiyle ittifak yapmış ve Osmanlılarla birlikte mücadele etmiştir?
A) Sırpların ayaklanması
B) Romanya’nın bağımsız olması
C) Napolyon’un Mısır’ı işgal etmesi
D) Navarin’de Osmanlı donanmasının yakılması
E) Doğu Rumeli’nin Bulgaristan ile birleşmesi
2007 ÖSS
ÇÖZÜM: 1798 yılında Rusya ve İngiltere Napolyon’un Mısır’ı işgal etmesine tepki göstererek Osmanlı Devleti ile ittifak yapmıştır.
Yanıt C