Bilinen ilk pira*mit olan Sakkare*’deki kral Coser* pira*midinin (III. hanedan) yüksekliği 60 m’dir. Tuğladan yapılmış olan (kaplama taşları bugün yok olmuştur) bu piramidin her yü*zünde altı basamak bulunur; bunlar bü*yük bir olasılıkla, firavunun Güneş tanrı*nın krallığına çıkacağı dev merdiveni çağ*rıştırmaktadır. Coser piramidinin, Mısır di*nindeki temel simgeyi, yani dünya yara*tıldığında ortaya çıkan okyanustan yükse*len ve üzerinde yeryüzündeki ilk yaşam biçiminin görüldüğü en eski tepeyi can*landıran, üst üste konmuş bir dizi mastaba olarak tasarlandığı sanılmaktadır. Ger*çekten de bu toprak yığınının, mastabaların içini oluşturan şey olduğu düşünülebilir, dış kaplamanın tuğlalarıyla giz*lendikten sonra da, bu yığın büyüsel gü*cünü sürdürüyordu. Coser piramidi, özün*de değişmeyen yaşamın bu simgesinin dev boyutlu ilk örneğidir. Hiyeroglif yazılı metinlerde piramit “sonsuzluk konutu” olarak adlandırılmıştır. Coser’in ustabaşısı imhotep’e, yalnız bu görkemli yapı kü*mesini değil, ilk taş örgü yapı örneğinin inşasını da borçluyuz.

Piramidin tek ba*şına bir yapı olmadığını, aksine, firavunu sonsuza dek yalnız bırakmayacak soylu*ların ve kraliçelerin mezarlarını da kapsa*yan bir mezar kompleksinin merkezini oluşturduğunu unutmamak gerekir.

Sakkare’de piramit, mezarın yalnızca üst yapısını oluşturur; yeraltında kalan bölümdeyse, firavun ve ailesinin mezar oda*ları, çeşitli odalar bunlardan biri Coser’i hebsed bayramı (kralın tahta çıkışının yıl*dönümü şenlikleri) törenlerinin gerekleri*ni yerine getirirken gösteren ünlü alçak kabartmalarla süslüydü ve mezar eşya*sının (burada kaymaktaşı ve çeşitli sert taşlardan yapılmış 40 000’den fazla vazo ele geçirildi) yerleştirilmiş olduğu birçok depo bulunuyordu. Oda ve geçitlerin ba*zıları, kamış demetlerini betimleyen mavi fayans panolarla (Kahire müzesi) süslen*mişti. Basamaklı piramit, ruhların dolaş*ması için yapılmış tapınma mekânları mastabaları ve öteki yapılarıyla çok kar*maşık, simgesel bir mimarlık anlayışının ürünüdür.

Piramit mimarisi doruk noktasına Eski İmparatorluk döneminde ulaştı. III. hane*dan döneminde basamaklı başka piramit*ler yapıldı (ne yazık ki bunlar günümüze çok kötü durumda ulaşmışlardır); buna karşılık, IV. hanedan döneminde, birçok yapı inşa ettiren ve basamaklı (ancak bun*lar dışardan görülmez) yeni bir piramit tü*rü yaratan “iyi kral” Snefru ile kesin bir gelişme görüldü. Sakkare’nin güneyinde, Meydurr’da, piramidin dört yüzü belli bir eğimle bugün yok olmuş olan tepe noktasına doğru yükselir. Dahşur*’da bulunan iki başka piramit de bu firavuna mal edi*lir.

Bunlardan ilkinde şaşırtıcı bir özellik gö*rülür: yarı yüksekliğin biraz altında, yan yüzlerin eğimi birdenbire artar; bu da pi*ramidi birbirinden ayrı iki bölümden olu*şuyormuş gibi gösterir. 100 m yüksekliğin*deki ikinci piramitse, çok geniş tabanlı ve “düz” yüzlüdür.