Ziggurat Tapınağı


ZİGGURAT

Ziggurat (Asur dilinde zigguratu). Tepeye doğru gidildikçe daralan üst üste birçok platformdan (bunların te*pedeki en küçüğünde bir tapınma odası yer alır) oluşan Mezopotamya kökenli din*sel yapı.
En eski zigguratlar III. Ur ha*nedanı döneminde (İ.O. 2111-2003) görü*lür. Bu dönemde Aşağı Mezopotamya’da- ki birçok kentte zigguratlar inşa edilmiş*tir. Daha sonra Mari, Babil’in yanı sıra Asur, Dur Sarrukin gibi Akkad kentleri de bu tür yapılarla donatılmıştır. Elam’da Sus’ta büyük bir olasılıkla bir ziggurat var*dı; Çogazanbil’de ise (Sus’un Güney-Doğu’sunda) birinci katında tapınma mekânları ve oda*lar bulunan bir ziggurat kalıntısı (İ.Û. XIII. yy.) ortaya çıkarılmıştır.
Sitenin en önemli tanrısının tapınağıyla ilişkili olan zigguratın dinsel törenlerdeki işlevi iyi bilinme*mektedir. Ancak bu yapının hem ilk da*ğın simgesi hem de gökle yerin kavuştu*ğu ve tanrıların etkinliklerinin geçtiği yer olduğu düşünülmektedir. Akaçlama sis*temleri ve pişmiş tuğla kaplamalarımla ye*tersiz bir biçimde korunan ve Yenibabil hanedanı döneminden (626-539) sonra hiç onarım görmemiş olan bu çiğ tuğla kütleler, günümüzde genelde şekilsiz bi*rer yığın halindedir; en iyi korunmuş zig*guratlar Çogazanbil, Ur, Barsippave Dur Kurigalzu’dadır. Ancak yalnızca görkemli kütleleri bile bu yapılara efsanevi bir nite*lik kazandırmaya yeter: Babil kulesi efsa*nesi kaynağını Babil zigguratından alır.
Ki*mi modern araştırmacılar, Babil kulesinin, sitede yaşayan bir yazıcının hayal ettiği ideal yapının boyutlarında olduğunu (ta*ban kenarı 90 m, yüksekliği 90 m) savun*muşlardır.