buse

Türklerin İslam Dinine Geçişi
Hz. Osman döneminde başlayan Türk-Arap ilişkileri bilhassa Emeviler döneminde negatif bir istikamet izliyordu. Emevilerin Arapçılık siyasetleri bunda çok tesirli oluyordu. Emeviler döneminde İslamiyet Türkler arasında fazla dağılmıyordu. Abbasilerle beraber Türk-Arap ilişkileri düzelmeye başladı. Halife Me’mun ve Mutasım döneminde başlayan bu pozitif gelişme neticeninde,Türkler arasında İslam dini hızlı dağılmaya başladı. Türkler kitleler halinde İslam Dinine girmeye başladılar. Bilhassa 751 seneninde yapılan Talas savaşı bu pozitif gelişmede ehemmiyetli bir tesire sahiptir.

Talas Savaşı, Türklerle Müslümanların birbirlerini daha yakından tanımalarını, dostane ilişkiler kurulmasını sağladı. Bu sebeple Talas Savaşı hem Türkler hem Müslümanlar için bir dönüm noktasıdır. Bu savaş neticesinde İslâmiyet Türkler arasında hızla dağılmaya başlamıştır. Abbasi silahlı gücünde çok sayıda Türk görev aldı. Giderek Türk askerleri, silahlı gücün ve idarenin denetimini ele geçirdiler. Hem de bir takım Türk komutanları, Abbasi Devleti hudutları içerisinde kendi devletlerini dahi kurmuşlardır.
Türklerin İslam Dinine hızla girmelerinde daha önceki Türk dininde yer alan Gök-Yaradan inancı,cennet-cehennem kavramları, kurban kesme, cihat düşüncesi gibi benzer olguların olması tesirli olmuştur. İlk Müslüman olan Karluk, Yağma ve Çiğil Türklerini daha sonra Oğuz Türkleri izlemiş, Oğuz Türklerinin İslam dinine girişleri ile Türklerin İslam Dünyasındaki etkinlikleri artmaya başlamıştır. (Oğuz Türkleri İslam dinine girdikten sonra Türkmen ismini almışlardır.)
Türklerin İslam’a girmesini kolaylaştıran nedenler
1-Türkler de Müslümanlar da hoş görüye sahipti.
2-Türkler de Müslümanlar da tek tanrıya inanıyorlardı.
3-Türklerin de Müslümanların da ahlak anlayışları aynıydı.
4-Türklerdeki kurban, öteki dünya, cennet ve cehennem kavramları Müslümanlar ile aynıydı.
5-Türklerdeki cihan hakimiyeti kavramı, Müslümanlardaki cihat kavramına uyuyordu.
6-Türklerde de Müslümanlarda da din adamları üstün bir sınıf değildi.
7-Türkler de Müslümanlar da temizliğe ehemmiyet verirlerdi.
Türklerin İslam Dinine Hizmetleri:
a.İslamiyet daha geniş bir alana dağıldı.
b.Türkler İslam Dünyasının savunuculuğunu üstlendiler. ( Bizans ve haçlı saldırılarına karşı )
c.İslam medeniyetinin gelişip yaygınlaşmasında tesirli oldular. ( İslam Medeniyetinin gelişiminde Türk bilim insanlarının da önemli bir rolü vardır. İbn-i Sina, Biruni, Harezmi, Farabi Vb..)
d.İslamiyet’in dağılmasında da tesirli oldular ve İslamiyet’i geniş bölgelere yaydılar. (Pakistan, Hindistan, Bangladeş, Afganistan, Balkanlar)
e.Halifeliği savunarak devam etmesini sağladılar.
Görüldüğü gibi Türkler İslam Dinine girişle birlikte başta askeri olmak üzere kültür, sanat ve bilim alanında çok büyük katkılarda bulunmuşlardır. İslam Medeniyetinin dünya çapında tesir göstermesinde en büyük hisse Türklere aittir.
Not 1: İslamiyet Türklerin ulusal karakterlerini savunmalarını sağlamıştır.Hıristiyan veyahut Budist olan Türkler giderek benliklerini kaybettikleri halde ,Müslüman Türkler , Türk olma özelliğini savunmuşlardır. (Hem de Türk ve İslam kelimeleri ayrılmaz bir bütün olarak kabul edilmiştir. Müslüman Türkler, Müslüman olmayan Türkleri,Türk olarak kabul etmemişlerdir.)
Not 2: Müslüman Türklerin kurduğu ilk devlet Tolunoğulları, İslamiyet’i sonradan resmi din olarak kabul eden ilk Türk Devletleri de İdil ( Volga ) Bulgarları ve Karahanlılardır.