buse

Kısaca Tımar Sistemi Nedir?

Tımar Sistemi Nedir?
Tımar Osmanlı İmparatorluğu’nda kamu arazisi (mirî) dahilinde, idaresi sipahiye bırakılmış olan randımanlı topraklara verilen isimdir. Tımar sistemi 1839’da Tanzimat Fermanı’yla kaldırılmıştır.

Tımar Sisteminde Köylülerin konumu
Tımar topraklarında yaşayan köylüler ilke olarak bulundukları toprak parçasından ayrılamazlardı. Tımardan ayrılmak isteyen bir köylünün sipahiye tazminat (çift bozan akçesi) ödemesi gerekirdi. Şayet köylü tımarı illegal biçimde ayrılacak olursa, kaçmasından itibaren bir takım kanunname tertip etmelerine göre on bazılarına göre on beş yıla kadar sipahi tarafından cebren toprağına geri döndürülebilirdi.
Tımar türleri
Sıradan bir tımarın senelik zirai geliri 20.000 akçeden azdı. Bu tür tımarları “tasarruf” eden sipahiler harp vaziyetinde Osmanlı kuvvetlerine bir atlı asker ile beraber katılırlardı.
Has: Geliri 100.000 akçeden fazla olan dirliklerdir. Padişaha, hanedan azalarına, veziriazama, beylerbeyine, sancak beyleri ve üst düzey devlet görevlilerine verilirdi.
Zeamet: Gelirleri 100.000 ile 20.000 arasıda olan dirliklerdir. Eyalet merkezlerinde oturan üst düzey yöneticilere (hazine ve tımar defterdarlarına, sancaklardaki alay beylerine, kale dizdarlarına, divan kâtiplerine vs.) verilirdi.
Tımar: Yıllık geliri 20.000 ile 3.000 akçe arasında olan dirliklerdir. Osmanlı devlet’ine hizmeti olan bir bölüm asker ve memurlara verilir.sipahi askerleri tımar beyine bağlı beyler bu arada tahrir görevide yaptıklarından yazıcı denirdiTımar Sistemi Nedir?
Tımarların ehemmiyetini yitirmesi
Avrupa’da ateşli silahların 16.asır süresince yaygın biçimde kullanılması neticesinde Avusturya cephesinde atlı süvarilerin ve sipahilerin savaş gücünü azaltmıştı. Bu vaziyetten dolayı ateşli silahlarla önceden beri donanmış olan Yeniçerilerin ehemmiyetini iyiden iyiye arttırdı. Yeniçeriler aylıklarını direk olarak hazineden nakit para (ulûfe) biçiminde almaktaydılar. Yeniçerileri birlikleri sayısının hızlı biçimde büyümesi Osmanlı maliyesinde nakit paraya olan ihtiyacı artırdı. Nakit gereksinimini hızlı bir biçimde karşılamanın başlıca yolu vergilerin iltizam yöntemiyle toplanmasıydı. Sözü geçen yöntemin 16. yüzyıl sonlarında başat hale gelmesiyle tımarların gerek askerî, gerekse ekonomik manada belirleyici bir ehemmiyetleri kalmamıştır. Tımarlar bundan sonra varlıklarını bir kalıntı müessese olarak 19. yüzyılın başlarına dair sürdürecektir.Tımar sistemi Tanzimat Fermanıyla 1839 seneninde kaldırılmıştır.