buse

T.B.M.M' nin Açılması (23 Nisan 1920)

• Mustafa Kemal tarafından17 Martta bir genelge yayınlanır. Genelgede İstanbul' un durumu konuşulmuştur. (1920)
• Seçim yapılacaktır, seçimlere her grup ve parti katılabilir.

Nedenleri (Neden Açıldı ?)

• Meclis-i Mebusan' ın kapanması üzerine Parlemento boşluğunu doldurmak.
• Ulusun bağımsızlığını egemenliğini sağlamak.

Alınan İlk Kararlar (24 Nisan 1920)

• Hükümeti kurmak gereklidir.
• Geçici kayıtla bir hükümet başkanı olsun ki padişahtan bağımsız olunsun.
• Ulusal iradenin vatanın geleceğine el koyması temel ilkedir.
• Yasama yürütme tek elde toplansın. (Hızlı kararlar alalım.)
• Meclisten seçilen bir kurul devlet işlerine bakacaktır. Meclis başkanı kurulunda başkanıdır.(Meclis Hüküeti Sistemi)
• Halifenin ve Padişahın geleceğini meclis belirleyecektir.
• Meclisin üstünde bir güç yoktur.

T.B.M.M Özelliği :

• Kurucu Meclis Özelliği taşır.
• Ulusal egemenlik ilkesi ön plandadır.
• Üyelerin bir kısmı yeni seçilmiştir. Bir kısmınıda Mebusan Meclisi üyelerinden seçmiştir.
• T.B.M.M Mustafa Kemale Muhalif olanlarda vardır.
• Demokratik ve ihtilalcı niteliği bulunmaktadır.
• İstanbul meclisinin bir devamı niteliğindedir.
• Ulusal birliğin bozulmaması için Saltanat ve Halifeliğe dokunulmamıştır.
• Güçler Birliği ilkesi benimsemiştir. (Hızlı kararlar almak.)
• Meclis hükümeti şekli benimsenmiştir.
• Anayasal bir temelde kurulmamıştır. (1921 Anayasası ile hukuki)
• Hıyaneti Vataniye yasası çıkarılacaktır.

T.B.M.M ' de Çıkan Siyasal Gruplar :

• Anadolu ve Rumeli Mudafai Hukuk Cemiyeti programını benimsemişlerdir. Bu süreçte fikir ayrılığı söz konusudur.
• Bu dönemde fikir ayrılığından ortaya çıkan gruplar olmuştur. Tesanüt (Dayanışma), İstiklal, Müdafai Hukuk gruplarıdır.

T.B.M.M' nin İlk Kanunları :

• Milli Mücadeleye destek sağlamak için hüçükbaş hayvanlardan alınan vergi arttırılmıştır.
• Hıyaneti Vataniye kanun çıkarıldı
• Firar edenleri yargılamak için "İstiklal, Mahkemeleri" kuruldu.

T.B.M.M' ye Karşı Çıkan Ayaklanmalar

• Ordunun dağıtılması
• İstanbul Hükümeti' nin kışkırtıcı faaliyetleri
• Uzun savaş yılları halkı bezdirmiş olması
• İtilaf Devletleri' nin para ve silah yardımı
• Şeyhül İslamın Mustafa Kemal ve arkadaşlarına fetva yayımlaması

İç Ayaklanmalar ve Temel Özellikleri

İstanbul Hükümetinin Doğrudan Çıkardığı Ayaklanmalar

I. Anzaour Ahmet

• Sivas Kongresi sırasında çıkarıldı.
• Manyas-Gönen, Susurlak' ta etkili oldu.

II. Anzour Ahmet (Şubat 1920)

• Aynı bölgede çıkarıldı.
• Kuva- İnzibatiye
• Kocaeli yarımadasında ayaklandı.

Bu iki ayaklanma milli güçleri boğazlardan uzak tutma amacınıda taşımış ve İngilizler tarafından desteklenmiştir.

İstanbul Hükümeti ve İtilaf Devletlerinin Kışkırtmasıyla Çıkan Ayaklanmalar

• Bolu, Düzce, Hendek, Adapazarı isyanlarının yoğun olduğu yerlerdi.
• Konya - Bozkır Ayaklanması
• Konya - Delibaş Ayaklanması

Afyon Ayaklanmaları

• İstanbul' dan çıkarılan fetva en çok bunlar üzerinde etkili olmuştur.
• Yozgat: Feodal nitelikli bir ayaklanmadır.
• Milli Aşireti (Urfa) : Fransa desteklemiştir.
• Ayrıca Sivas' ta , Şeyh Recep, Yenihan' da Postacı Nazım, Erzurum' da Koçgiri ayaklanmaları çıkarılmıştır.
• T.B.M.M' ye karşı çıkarılan ayaklanmalar daha yoğun ve örgütlüdür.

Önceden Kuvayi Milliyeci olup Düzenli Orduya Girmek İstemeyenlerin Çıkardığı Ayaklanmalar

• Demirci Mehmet Efe isyanı Isparta' da, Çerkez Ethem isyanı Kütahya' da çıkarılmıştır. Bunlar düzenli ordu tarafından bastırıldı.
• Demirci Mehmet Efe teslim olmuştur.
• Çerkez Ethem Yunanlılar' a sığınmıştır.
• Azınlıklar Rumlar, Karadeniz' de, Ermeniler, Doğu Anadolu ve çukurova da ayaklanmışlardır.
• Ayaklanmaları Kuva-i Milliye ile az sayıdaki askeri birlikler bastırılmıştır.

T.B.M.M' nin İç Ayaklanmalara Karşı Aldığı Önlemler

• Ulusalcı din adamları halkı olanlar hakkında bilinçlendirmiştir.
• Şeyhül İslam'ın fetvasına, Anadolu müftüleri karşıt fetvalar yayınlamıştır.
• Vatana ihanet yasası çıkarılmıştır.
• İstiklal mahkemeleri faaliyete başlamıştır.
• İstanbul ile resmi ilişkiler kesilmiştir.

İç Ayaklanmaların Sonuçları

• Milli Mücadelenin uzamasına neden olmuştur.
• İşgalciler bunlardan yararlanarak ülke içlerine doğru ilerlemişlerdir.
• Büyük can ve mal kayıplarına neden olmuştur.
• Meclis ayaklanmaları bastırarak otoritesini ülkeye yaymıştır.

Milli Mücadele Yayın Organları

• İrade-i Milliye
• Hakimiyet-i Milliye
• Anadolu Ajansı
• Tasvir-i Efkar
• Vakit
• İkdam
• Yenigüz

Karşıt Yayınlar

• Alemdar
• Peyam-i Sabah gazateleri
• Aydede ve Nimet dergileri

Sevr Barış Antlaşmaları (10 Ağustos 1920)
Maddeleri :

• İstanbul ve çevresi ile Anadolu' nun bir bölümü Osmanlı Devleti' ne bırakıldı.
• Eğer anlaşma koşullarına uyulmazsa İstanbul' da işgal edilecektir.
• Boğazlar uluslararası bir komisyon tarafından yönetilecek komisyonda Türk üye bulunmayacak ve bütün devetin gemilerine açık olacaktır.
• Osmanlı ordusu terhis edilecek ve sınırlı sayıda ( İç güvenliği sağlayacak) jandarma gücü bulundurulacaktır.
• Azınlıklar Türklerden daha fazla haklara sahip olacaktır.
• Kapitülasyonlar genişletilerek yine devam edecektir.
• Ege Bölgesi ve Doğu Trakya ; Yunanistan tarafından işgal edilecektir.
• Güneydoğu Anadolu Fransa tarafından işgal edilecektir.
• Irak, Ürdün, İngiltere tarafından işgal edilecektir.
• Doğu Anadolu' da Ermenistan ve Kürdistan adında iki devlet kurulacaktır.

Önemi

• Osmanlı Parlamentosunda onaylanmadığından hukuken geçersizdi.
• Kurtuluş Savaş' ı kazanıldığından uygulanmamıştır.
• T.B.M.M antlaşmayı tanımadığı gibi imzalayanlarıda vatan haini ilan etmiştir.
• Antlaşmanın amacı Türk ulusuna son vermektir. Bu durum ise Türk ulusunun bağımsızlık mücadelesini hızlandıracaktır.

Batılı devletlerin Osmanlı Devleti' ni nasıl paylaşacakları tartışmasının uzaması diğer antlaşmalara göre daha geç imzalanmasına neden olmuştur.

Sevr Antlaşması' na Göre Anadolu' nun Paylaşımı