Ebu Ali Hüseyin(980-İ 037), islam düşünürü, bil*gini ve doktoru.- Buhara yakı*nında Afşana’da dünyaya geldi. Ansiklopedik bilgisi çoktu. Saray kitaplığından yararlanarak, o dönemin tüm bilgilerini öğrendi. Daha çok tıp ve felsefe, konulan üstünde durdu. Samanoğulları’nın emrinde çalışan babası ölüp Samanoğulları Dev*leti de yıkılınca oradan Harzem’e geçti. Bir süre sonra oradan da ayrılıp Gürcan’a gitti ve ünlü tıp kitabı “Al Kanun Fit, Tıp”ı-(He*kimliğin Yasası) yazdı”(1.009).” Bu kitap Batıda 17. yüzyıla, Yakındoğu’da 19. hatta 20. yüzyıla kadar tıp öğretiminin ve uygulamasının temeli oldu. Bil*gin, yaşamının sonuna kadar Rey ve Hemedan yöresinde küçük emirlerin himayesinde kaldı, hekimlik, vezirlik yaptı. Elli yedi yaşında Hemedan’da öldü.

İbni Sina’nın felsefesi Aristo*teles’ten ve ismailiye mezhebinin görüşlerinden etkilenmiştir. Öne sürdüğü evren ve akıl ku*ramına göre varlıklar, olası ve gerekli -varlıklar diye ikiye ayrılır. Olası varlıklar, var ol*maları bir nedenle gerekli kılındığı anda gerçek varlık haline gelirler. Bu gereklilik yaratıcı bir tanrının: istemidir. Tanrı kendi kendini düşünebildiğinden ilk akıldır. Varlıklar diğer akıl*lar ondan sonra gelir. Kitabüş Şifa ve Kitab-ül Ülum adlı eser*lerinde bu görüşlerini açıklar.