1938-1968). İran ço*cuk edebiyatının dünyaca ünlü yazan Samed Behrengi 1938’de Tebriz’de doğdu. İlkokul öğretmeni olarak hayata atıldı. Bu arada Azeri halk edebiyatını inceledi ve kuşaktan kuşağa anlatılıp gelen halk masallarını derle*yerek kaleme aldı. Kendi öykülerinde, çok iyi bildiği halk edebiyatının ve masalların izleri görülür.

Behrengi öykülerini yazdığı sırada İran’da Muhammed Rıza Şah Pehlevi yönetimdeydi. Bu dönemde yönetimi eleştiren aydınlar ve yazarlar ile öteki gruplar yoğun bir baskı, altında tutuluyor, izlenip denetleniyorlardı. Buna karşın yazmayı sürdüren Behrengi öy*külerinde sık sık simge, alegori, teşhis (kişi*leştirme) ve çağrışımlardan yararlanarak ülke gerçeklerini anlattı. Bu yazış biçimi masala uygun olduğu için bu alanda da başarılı örnekler verdi ve masal türüne yenilik getirdi. Çocuklara yönelik bu çalışmalar ele aldığı konuların özellikleri nedeniyle aynı zamanda büyüklerin de ilgisini çekmiştir. Genellikle coşkulu ve duygulu bir anlatımın ağır bastığı Behrengi’nin yapıtlarında büyüklerin dünya*sı küçükler aracılığıyla anlatılırken, toplum*sal sorunlarla ilgili eleştiriler içeren bir, yakla*şım da sergilenir.

Behrengi, 1968’de Aras Irmağı’nın Tebriz vilayeti sınırlan içinde kalan kıyısında ölü olarak bulunmuş ve ölüm nedeni anlaşılama*mıştır.

Behrengi’nin yapıtları arasında en ünlü olanı, İtalya ve Çekoslovakya’da ödüller ka*zanmış olan Küçük Kara Balık (1975) adlı öykü kitabıdır. Bihruz Dihkânî ile birlikte hazırladığı “Azerbaycan Masalları” adında büyük bir derlemesi de bulunan Behrengi’nin öykü ve masallarının çoğu Türkçe’ye çevril*miş ve bazıları

• Bir Şeftali Bin Şeftali (1975),
• Kel Güvercinci (1975),
• Kargalar (1976),
• Ko*nuşan Bebek {1916),
• Pancarcı Çocuk (1977),
• İnatçı Kediler (1979),
• Bir Günlük Düş ve Gerçek (1980)
• Altın Civciv (1980) adların*daki kitaplarda toplanmıştır.