Değişik kültürlerin ve toplumsal yapıların dilleri birbirinden ayrılırlar. Çoğu kez aynı toplum içinde bile, kültür ve ekonomi konumlan farklı olanlar dili değişik biçimlerde kullanmaktadır.

Ör*neğin argo, toplumun benimseyip onayladığı dil içinde, topluluğa uyum sağlayamamış bireylerin geliştirdiği ve kullandığı bir alt dil durumundadır. Bütün toplumlarda dil, her zaman bir önceki kuşağın kendinden sonrakilere bıraktığı bir miras olmuştur ve toplum*lar dillerini olduğu gibi kabul edilmesi gereken bir ürün olarak görürler. Bu yüzden dillerde rastgele ve ani deği*şimler olanaksızdır. Ancak hızla geli*şen ve değişen toplum yapılarında, toplumun isteklerine göre dilin yeni baştan olmasa bile, belli oranlarda de*ğiştirilmesi gerçekleşebilir. Her dilin kendine özgü bir sözcük dağarcığı, ya*pısal özellikleri ve kullanım kuralları vardır.

İnsan dili öteki bildirişim sis*temlerinden iki ana özelliğiyle ayrılır:

Tüm dillerin yapısında iki ayrı kat*man görülür. Kendi başına anlamları olmayan ses birimleri, dilin alt yapısı*nı oluşturur. Bunların bir araya gelme*siyle anlam taşıyan ve bildirişimi sağ*layan ana birimler (sözcükler, sözcük grupları) oluşur. Öteki bildirişim sis*temlerinde de anlam taşıyan ana birim*ler vardır. Ancak, bu birimleri oluştu*ran küçük alt birimler ayrıştırılıp belirlenemez. Dilin yapısının bu ikili yönü, alt birimlerin değişik biçimlerde bir araya getirilerek çok sayıda, değişik göstergeler üretilmesini sağlar. Bu ne*denle dil zengin, çok yönlü ve geniş kapsamlı bir bildirişim aracıdır. Buna karşılık öbür bildirişim sistemlerinin, örneğin hayvanların bildirişim sistem*lerinin, ancak çok basit ve temel kav*ramları dile getirebilen çok dar bir kul*lanım alam vardır.

Dilin içerdiği göstergeler yazılı ve sözlü olmak üzere birbirine dönüşüm*lü iki ayrı iletişim yöntemiyle dile ge*tirilir. Bu özelliğe insan dilinin dışın*daki bildirişim sistemlerinde rastlan*maz. Dilin ayrı yönü vardır: Dil önce*likle sesletim, dilbilgisi, sözdizimi ve kullanım kurallarını içeren soyut ve toplumsal bir sistemdir. Türkçe, Fran*sızca ya da İngilizce dillerinden söz edilince “dil” sözcüğünün bu soyut ve toplumsal anlamı kullanılır. Dilin top*lumsal yönünün yanı sıra bireysel yö*nü de vardır. Bu anlamda dil belirli bir konuşmacının, belirli bir durumda kul*landığı somut bir bildirişim sistemidir.

Örneğin: “Ayşe’nin dili çok güç anlaşı*lıyor” denilince “dil” sözcüğü bu anla*mıyla kullanılır. Dil sözcüğünün geniş, genel anlamlarının yanı sıra, şu anlam*ları da vardır:

Doğal diller dışındaki bildirişim sağlama araçları (arıların dili). Diller iki ayrı yöntemle sınıflandırılır. Kö*kenlerinden (bağlı oldukları kök dil*den) yola çıkılarak 7 gruba, ortak yapı özelliklerine göre de 3 gruba ayrılırlar. İnsan toplulukları*nın kullandıktan bildirişim sistemleri*ne “doğal dil” adı verilir. Yapay diller, değişik diller konuşan bireyler arasın*da bildirişim sağlamak amacıyla yapay öğelerden oluşturulan dillerdir. Günü*müze kadar 200’den fazla yapay dil yaratılmıştır. Bunların en bilineni Es*peranto’dur. Belirli bilim dallarında, bilimsel çalışmaların daha kolay yürü*mesi için oluşturulan diller de

(örneğin mantık dili, bilgisayar dili) yapay dil*ler grubuna girerler.